Polskie góry i doliny
Jeśli ktoś kocha góry, powinien koniecznie przyjechać do Polski. Południe kraju okalają górskie łańcuchy Karpat i Sudetów. W polskich górach znajduje się aż dziesięć parków narodowych. Szlaki są świetnie zagospodarowane.
Najwyższe pasmo Karpat to Tatry. Aby docenić ich urodę, nie trzeba zdobywać szczytów, wystarczy spacer jedną z dolin – Kościeliską, Chochołowską czy Rybiego Potoku. Polskie Tatry dzielą się na Wysokie i Zachodnie. Wysokie wymagają większej wprawy, ale kto raz przemierzy szlak Orlej Perci, zdobędzie Kościelec, Świnicę czy najwyższy szczyt, Rysy (2499 m n.p.m.), już zawsze będzie chciał w te miejsca wrócić.
Wielka Siklawa (po lewej), Morskie Oko (po prawej)
Tu można zobaczyć największy wodospad w Polsce – Wielką Siklawę (70 m) i kilkadziesiąt wspaniałych jezior polodowcowych o szmaragdowo-błękitnych taflach. Największe z nich, a jednocześnie najłatwiej dostępne dla turystów jest Morskie Oko (34,9 ha), nieco więcej trudu trzeba sobie zadać, by obejrzeć wodne cuda natury w Dolinie Pięciu Stawów Polskich i Dolinie Gąsienicowej.
Tatry Zachodnie są bezpieczniejsze, bardziej przyjazne dla turysty oferują więcej przestrzeni i zieleni oraz jaskinie. Na wszystkich tatrzańskich szlakach przy odrobinie szczęścia zobaczy się objęte ochroną kozice i świstaki. Można odpocząć w zacisznych miejscach wśród kosodrzewiny oraz w dużych schroniskach górskich.
Karpaty to również inne, liczne pasma górskie. Kopulaste wzniesienia Beskidów i Gorców, o łagodnych zboczach, porośnięte lasami, przypadną do gustu miłośnikom długich, spokojnych wędrówek. W Pieninach można wziąć udział w spływie pięknym przełomem Dunajca. Wąskie drewniane czółna, łączone po pięć w tratwy, kierowane przez góralskich flisaków, od stu kilkudziesięciu lat wożą turystów pełną wrażeń drogą przez serce Pienin. Rzeka na odcinku 15 km trzykrotnie zakręca, wijąc się w wąskim wąwozie wśród górskich zboczy.
Jesienią najpiękniejsze są Bieszczady, grupa górska w Karpatach Wschodnich: we wrześniu i październiku porośnięte bukami zbocza stają się czerwone, barw nabierają wysokogórskie łąki – połoniny. Bieszczady to jedyny tak duży obszar w Polsce, gdzie przyrodzie udało się powrócić do pierwotnej formy i naturalnej równowagi. To królestwo dużych zwierząt: żubrów, niedźwiedzi, rysi, żbików i wilków. Wczesnym rankiem na polanach można spotkać stadka saren i jeleni karpackich albo łosia samotnika, na niebie kołują sokoły, jastrzębie, myszołowy i orły przednie.
Rozpościerające się na południowym zachodzie kraju Sudety są bardzo łatwe do zdobycia, w zasadzie nie wędruje się po nich, ale spaceruje. Są niewątpliwie jednym z najlepiej zagospodarowanych pod kątem turystyki rejonów Polski. To mozaika pasm górskich o różnorodnym charakterze: od masywnych Karkonoszy, poprzez fantazyjne w kształtach Góry Stołowe, aż po niskie, rozległe wzniesienia Gór Izerskich, Bialskich czy Złotych. Można tu podziwiać ukryte w lesie wodospady, wielkie polodowcowe kotły, zagłębić się w skalnych labiryntach, sfotografować muflony i znaleźć cenne minerały. Kiedyś Sudety były zwane „skarbcem Europy”, a kamienie sprowadzone z tych gór zdobią niejedną zabytkową kamienicę we Francji czy Włoszech. I dziś wśród skał można natknąć się na kryształy górskie, agaty, ametysty, jaspisy, granaty, topazy, nefryty.
Góry Świętokrzyskie to jedne z najstarszych gór w Europie. Liczą sobie 650 mln lat. Ich imponujący wiek jest niemal odczuwalny. Wzniesienia są niskie, pokryte rumowiskami zwietrzałych skał, porośnięte zachowanymi fragmentami prastarych puszcz, Jodłowej i Świętokrzyskiej.
Opactwo Święty Krzyż na szczycie Łysej Góry
Na obszarze utworzonego tu parku narodowego i rezerwatów przyrody jest aż 670 pomników przyrody – drzew i skał.
Można odwiedzić słynną Łysą Górę, legendarne miejsce sabatów czarownic. Badania archeologiczne potwierdziły jedynie, że przed wiekami był tutaj pogański ośrodek kultu słowiańskich bogów.
Wokół Gór Świętokrzyskich zalegają młodsze utwory skalne, a wśród nich wapienie, więc nie brakuje jaskiń i grot. Tutaj właśnie znajduje się najpiękniejsza polska jaskinia Raj.
Polskie góry gwarantują nie tylko przyrodnicze atrakcje. W dolinach lokowane są urocze miasteczka, wioski i miejscowości wypoczynkowe. W większości z nich zachowały się stare drewniane chaty, zabytkowe kościoły i cerkwie. W wielu miejscach wciąż kultywuje się tradycje i fascynujący folklor. Szczególnie interesujące pod tym względem są okolice Tatr – obszar Podhala i Zakopane.